So What, een meesterwerk van modal jazz met hypnotiserende melodieën en een ongebruikelijke harmonische structuur

“So What,” de iconische openings track van Miles Davis’ album “Kind of Blue,” staat bekend als een revolutionaire compositie die de grenzen van traditionele jazz overschreed. Uitgebracht in 1959, veranderde dit nummer niet alleen de richting van de jazzmuziek maar had ook een diepgaande invloed op de ontwikkeling van andere genres zoals rock en funk.
De magie van “So What” ligt in zijn eenvoud en elegantie. De melodieën zijn direct herkenbaar, terwijl de harmonische structuur, gebaseerd op de modale toonladder, een nieuwe dimensie toevoegt aan de improvisatie. In plaats van traditionele akkoordveranderingen te gebruiken, blijft Davis binnen een enkele modus (“Dorian”), waardoor muzikanten meer ruimte krijgen voor expressie en persoonlijke interpretaties.
Het nummer begint met een hypnotiserende pianointro gespeeld door Bill Evans, die de toon zet voor de hele compositie. Davis’ trompetsolo is sober en vol van melancholie, terwijl John Coltrane’s tenorsaxofoon improvisatie vol energie en vuur staat. De ritmische sectie, bestaande uit Paul Chambers op bas en Jimmy Cobb op drums, levert een solide fundering voor de melodische vluchten.
De structuur van “So What” is eveneens ongebruikelijk:
Sectie | Beschrijving |
---|---|
Intro | Pianointroductie in D Dorian modus |
A-Sectie | Davis’ trompetsolo over de D Dorian modus |
B-Sectie | Coltrane’s tenorsaxofoonsolo over een aangepaste E♭ Dorian modus |
Coda | Herhaling van de A-sectie met beide solisten |
De modale benadering was nieuw voor de tijd en gaf de muzikanten meer vrijheid om te experimenteren. In plaats van zich strikt aan akkoordveranderingen te houden, konden zij binnen de grenzen van de modus improviseren, wat leidde tot ongebruikelijke melodieën en harmonieën.
“So What” is een perfecte illustratie van Davis’ genie als innovator in de jazzmuziek. Hij bracht een nieuwe sound naar voren die tegelijkertijd eenvoudig en complex was. Het nummer werd een onmiddellijk succes en blijft vandaag de dag een geliefde klassieker onder jazzliefhebbers.
De muzikanten achter “So What”: een blik op de legendes
Miles Davis, geboren in 1926, was een van de meest invloedrijke trompetspelers en componisten in de geschiedenis van de jazz. Zijn carrière spande over zes decennia en omvatte verschillende stijlen, van bebop tot fusion. Davis’ constante vernieuwing en zoektocht naar nieuwe klanken maakten hem tot een pionier die generaties muzikanten inspireerde.
Bill Evans (1929-1980) was een briljant pianist bekend om zijn delicate touch en harmonische ingevingen. Zijn bijdrage aan “Kind of Blue” was essentieel voor de sound van het album, met name door zijn hypnotiserende pianointro in “So What.”
John Coltrane (1926-1967) was een tenorsaxofonist die bekend stond om zijn krachtige en emotionele speelwijze. Zijn solo in “So What” is een voorbeeld van zijn virtuositeit en inventieve improvisatie.
Paul Chambers (1935-1969) was een veelzijdige bassist die zijn talent toonde bij talloze jazzopnames. In “Kind of Blue” leverde hij een solide basis voor de melodieën met zijn consistente baslijnen.
Jimmy Cobb (1929-2020) was een drummer met een subtiele touch en een diepe groove. Zijn ritmische bijdrage aan “So What” droeg bij aan de ontspannen sfeer van het nummer.
“So What” is niet alleen een meesterwerk van jazzmuziek, maar ook een momentopname in de tijd. Het nummer weerspiegelt de creatieve energie en de zoektocht naar nieuwe expressieve vormen die kenmerkend waren voor de late jaren vijftig.